Het is van wezenlijk belang om het verschil tussen een “asset deal” en een “share deal” te kennen. We gaan hierna dieper op in.
Een aandelentransactie of share deal is een overeenkomst waarbij de aandelen van de vennootschap verkocht worden.
De voordelen van een share deal zijn eerder voor de verkoper en omvatten o.a. volgende zaken: meerwaarden zijn meestal vrijgesteld, de onderneming blijft in continuïteit en de verkoper wordt (soms) ontlast van zijn verantwoordelijkheid.
De nadelen voor de koper zijn vooral dat de aandelen niet afschrijfbaar zijn en dat de koper (soms) alle risico’s van de overgenomen onderneming draagt.
Een degelijke due diligence (boekenonderzoek) en de opname van de nodige waarborgen en garanties in de overeenkomst tot overname van aandelen kan de koper ontzorgen en meer aansprakelijkheden bij de verkoper leggen.
De prijszetting zal bij een share deal doorgaans ook lager zijn dan bij een asset deal omdat de fiscaliteit in de overnameprijs verrekend wordt. De overname van aandelen kan doorgaans ook niet langer dan op 7 jaar gefinancierd worden.
Een handelsfondstransactie of asset deal beschikt niet over een afgebakende wettelijke definitie doch wordt er meestal het volgende onder verstaan: alle materiële en immateriële roerende goederen die de overnemer toelaten om de onderneming voort te zetten. Dit zijn bijvoorbeeld: naam, logo, website, machines, uitrusting, cliënteel, goodwill, vergunningen, voorraden.
De voordelen zijn hier vooral voor de koper die een afschrijfbaar karakter verkrijgt op de aangekochte activa, diezelfde activa in pand kan geven bij financiering (langere financiering mogelijk in vergelijking met een share deal) en selectief de over te nemen activa uitkiest.
De nadelen situeren zich eerder bij de verkoper die achterblijft met de vennootschap en belast wordt op de gerealiseerde meerwaarden. Dit zal dan doorgaans ook een hogere prijszetting opleveren opdat de verkoper zowel bij een share als asset deal ongeveer netto hetzelfde overhoudt.
Bij een asset deal weet de koper perfect wat hij koopt (activa) terwijl bij een share deal ook alle verborgen gebreken, mogelijke claims en vorderingen, … die niet door de verkoper zijn gecommuniceerd mee worden overgenomen. Dat is dan ook de reden waarom een due diligence en een goed opgemaakte verkoopsovereenkomst bij een share deal van groot belang is.
Let op voor de hoofdelijke aansprakelijkheid bij overname van een handelsfonds!
De overnemer van een handelsfonds is hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de fiscale, BTW- en ‘Vlaamse Belasting’-schulden, alsook voor de RSZ-schulden en achterstallen op de sociale bijdragen van de overdrager.
De wetgever gaf de administratie immers met art. 422bis WIB ‘92 volgende bevoegdheid:
“§ 1. Onverminderd de toepassing van de artikelen 433 tot 440 is de overdracht in eigendom of in vruchtgebruik, van een geheel van goederen, samengesteld uit onder meer elementen die het behoud van de clientèle mogelijk maken, die voor de uitoefening van een vrij beroep, ambt of post of een industrieel, handels- of landbouwbedrijf worden aangewend, evenals de vestiging van een vruchtgebruik op dezelfde goederen, niet tegenstelbaar aan de ontvangers van de belastingen dan na verloop van de maand die volgt op die waarin een met het origineel eensluidend afschrift van de akte tot overdracht of vestiging ter kennis is gebracht van de ontvanger van de woonplaats of van de maatschappelijke zetel van de overdrager.
§ 2. De overnemer is hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de belastingschulden verschuldigd door de overdrager na verloop van de § 1 vermelde termijn, tot beloop van het bedrag dat reeds door hem is gestort of verstrekt, of van een bedrag dat overeenstemt met de nominale waarde van de aandelen die in ruil voor de overdracht zijn toegekend vóór de afloop van de voornoemde termijn.”
De hoofdelijke aansprakelijkheid vinden we tevens terug bij de andere instanties (zie artikel 93undeciesB op het vlak van BTW, en artikel 41 quinquies van de RSZ-wet van 27 juni 1969 voor wat betreft werknemers , artikel 16ter§3 van het KB n° 38 van 27 juli 1967 inzake het sociaal statuut van de zelfstandigen, en Artikel 3.12.1.0.14 Vlaamse Codex Fiscaliteit voor de Vlaamse belastingschulden (o.a. voor onroerende voorheffing, leegstandbelasting, BIV, registratiebelastingen,…).
Geen hoofdelijke aansprakelijkheid met fiscale en sociale certificaten
Deze verantwoordelijk vervalt indien bij de overnameovereenkomst certificaten voegt van de betrokken diensten waarin bevestigd wordt dat er geen belasting- en/of sociale schulden meer verschuldigd zijn. De bij de overname voor te leggen attesten zijn:
- Attest direct belastingen & BTW – zie volgende link : https://financien.belgium.be/nl/zelfstandigen_vrije_beroepen/attest-van-overdracht-van-handelsfonds
- Attest RSZ – zie volgende link : https://www.socialsecurity.be/site_nl/employer/infos/attests.htm
- Attest Sociaal Verzekeringsfonds – op te vragen bij de sociale kas waarbij de bedrijfsleider aangesloten is.
- Attest Vlaamse Belastingsdienst – zie volgende link : https://www.vlaanderen.be/vlaamse-belastingdienst/formulieren#algemeen-formulier-overdracht-van-een-handelsfonds
Vervolgens zal de overnemer de overdrachtsakte vergezeld met de verkregen attesten binnen de dertig dagen ter kennis brengen bij de fiscus. Dit zal de schuldvrijheid bevestigen waardoor de overnemer zich geen zorgen meer hoeft te maken.
Laat u bijstaan door boekhouddeskundigen en juristen met kennis terzake
Overweegt u uw bedrijf te verkopen of wenst u zelf een overname te doen? Maak vrijblijvend een afspraak met ons team. Wij helpen u graag met de concrete uitwerking van uw strategische overnameplannen.