Tijdens de begrotingsonderhandelingen werd door de regering De Croo beslist om het fiscaal aantrekkelijk regime van auteursrechten grondig bij te sturen en zal er maar één overgangsjaar worden ingelast.
De auteursrechtenregeling werd in 2008 uitgewerkt en was oorspronkelijk bedoeld voor schrijvers en kunstenaars die meerdere jaren over de creatie van een werk doen. Maar omdat die regeling wettelijk heel breed kon worden geïnterpreteerd, kozen in de loop van de jaren diverse sectoren – media, consultancy, informatica, marketing, architecten en advocaten – ervoor om het personeel of zichzelf deels in auteursrechten uit te betalen. De facto werd het in veel bedrijven een manier om aan loonoptimalisatie te doen in de strijd om talent.
De cijfers van de Hoge Raad van Financiën leren dat tussen 2013 en 2020 het aantal mensen dat gebruikmaakte van de regeling met 152% steeg en het aangegeven bedrag met 270%. Eind 2020 was voor 399,3 miljoen euro aan auteursrechten aangegeven. In de meeste gevallen lag een gunstige ruling aan de basis gezien de brede interpretatie die de huidige wet toeliet.
Minister Van Peteghem wil aan de ‘misbruiken’ dan ook een halt toeroepen en in het voorontwerp wordt gesteld dat het fiscaal gunstregime alleen nog behouden blijft voor kunstenaars en mensen ‘die een door auteursrechten beschermd werk overdragen aan een derde voor de mededeling aan het publiek of voor een openbare uitvoering’ of m.a.w. journalisten.
Cruciale vraag : wat is kunst?
Volgens het kabinet Van Peteghem valt de audiovisuele sector – die in het economisch wetboek V wordt gedefinieerd – onder het begrip ‘kunst’. Computerprogramma’s, die in het economisch wetboek VI worden opgelijst, zijn dan terug geen kunst. Een ‘game’ wordt als een ‘gemengd werk’ aanzien waarbij het design van games – geval per geval te beoordelen – in aanmerking wordt genomen.
Mogelijks leidt dit laatste terug tot nieuwe interpretatieproblemen.
Overgangsperiode van 1 jaar
Advocaten, architecten, consultants, marketeers, professoren en ICT’ers die niets met games te maken hebben, vliegen er na de overgangsperiode ‘kalenderjaar 2023’ uit.
Concreet zullen alle bedrijven die in het kalenderjaar 2022 gebruikmaken van het regime dat ook in 2023 nog kunnen, maar voor de helft. Vandaag komen alle inkomsten onder 64.070 euro in aanmerking voor een behandeling als roerende inkomsten. In het overgangsjaar 2023 wordt dat de helft van dat bedrag, rekening houdend met indexering.
70%/30%-verhouding klassieke bezoldiging versus auteursrechten
Ook voor de rechthebbenden die van het systeem kunnen blijven gebruikmaken komen er scherpere plafonds. De verhouding tussen klassieke bezoldiging en auteursrechten wordt vastgelegd op 70-30.
In het verleden zijn er nog kranten geweest die hun freelancejournalisten 100% in auteursrechten betaalden wat door de fiscus werd aangevochten. Daarna kwamen er rulings die een 50%/50%-verhouding vastlegde wat ook nog als extreem werd ervaren.
Alle bestaande rulings zullen dan ook vervallen zodra er nieuwe wetgeving is, met respect voor de overgangsperiode van 1 jaar.
Regering De Croo verwacht door bovenstaande maatregelen een opbrengst van 37,5 miljoen euro in 2023 en 75 miljoen euro in 2024 te realiseren.