De “zorgvolmacht” of hoe zorgeloos ouder worden?

mei 26, 2019

Wat is een zorgvolmacht?

Een zorgvolmacht is een volmacht die een bekwaam persoon (lastgever) verleent aan een andere persoon (lasthebber/vertrouwenspersoon) om, met het oog op een latere periode van handelingsonbekwaamheid (ziekte, ouderdom of ongeval), die persoon toe te laten welbepaalde handelingen te stellen  met betrekking tot zijn vermogen.

In deze volmacht kunt u aangeven welke rechtshandelingen de vertrouwenspersoon in uw naam zal mogen verrichten. Aan deze volmacht kunnen eventueel voorwaarden gekoppeld worden zodat tegelijkertijd een successieplanning mogelijk is.

Dankzij de zorgvolmacht vermijdt u dat het beheer van uw vermogen wordt geblokkeerd door een verplichte tussenkomst van een rechter indien u handelingsonbekwaam wordt. Het beheer van het vermogen kan verlopen volgens wat door u in de zorgvolmacht werd vastgelegd.

In uw zorgvolmacht kan u de persoon van uw keuze de opdracht geven om uw vermogen te beheren zoals u het wil. Deze bevoegdheid beperkt zich niet alleen tot daden van beheer,  ook de aan- en verkoop van goederen, verhuur, schenking, wijziging van het huwelijkscontract,.. kunnen vastgelegd worden.  De lastgever kan ook bepalen dat zijn lasthebber slechts een volmacht krijgt op het moment dat hij/zij zelf niet meer bekwaam is.

Tevens kan in een zorgvolmacht worden bepaald aan wie de vertegenwoordiger goederen of gelden moeten schenken. Hierdoor zijn deze goederen of gelden onderworpen aan de schenkbelasting en dienen uw erfgenamen hierop geen erfbelastingen te betalen, tenzij de schenking plaatsheeft zonder schenkbelasting en u binnen de drie jaar na de schenking overlijdt.

Het is belangrijk dat u een vertegenwoordiger kiest die u ten volle  vertrouwt. De meest voorkomende volmachten zijn de “wederkerige” volmachten waarbij echtgenoten elkaar als vertegenwoordiger aanduiden en hun kinderen als opvolgers. Hierbij bestaat ook de mogelijkheid om iemand te benoemen bij wie uw vertegenwoordiger jaarlijks moet rapporteren.

Wat als u niets regelt?

Indien u geen zorgvolmacht heeft, zal de rechter uw vermogen onder bewind plaatsen en een bewindvoerder aanstellen. De bewindvoerder kan een vreemde zijn en zal uw vermogen verder beheren, onder toezicht van de rechter. Op het vlak van successieplanning worden de mogelijkheden uiterst beperkt. U kan de rechter vooralsnog trachten te overtuigen van uw persoonlijke wil om bepaalde handelingen te stellen maar het is de rechter die uiteindelijk beslist. Indien u dit niet lukt, dan zal ook uw bewindvoerder geen schenking kunnen doen of een wijziging in het huwelijkscontract kunnen doorvoeren. U dient steeds het akkoord (of machtiging) van de rechter te vragen. Via de zorgvolmacht kan u dit vermijden en kan uw lasthebber zelf handelen zonder voorafgaande toestemming.

Voor wie best een zorgvolmacht opstellen?

Een zorgvolmacht kan een enorme meerwaarde bieden in het kader van successieplanning. Via deze zorgvolmacht kan u proactief een regeling uitwerken wanneer u geconfronteerd wordt met een lange periode van onbekwaamheid om uw eigen vermogen te beheren.

Hoe een zorgvolmacht opstellen?

Een zorgvolmacht is persoonlijk en moet dus afgestemd worden op uw persoonlijke situatie. Het best wordt een zorgvolmacht notarieel verleden zodat u alle mogelijke bevoegdheden van de vertegenwoordiger correct kunt vastleggen. De notaris zal deze akte ook registreren in het Centraal Register van Lastgevingsovereenkomsten.  Zonder registratie zal de zorgvolmacht van rechtswege eindigen vanaf het moment dat de lasthebber handelingsonbekwaam wordt.  Dit register kan door een rechter worden geraadpleegd indien hij moet oordelen over een verzoek tot aanstelling van een bewindvoerder.

Is een uitbreiding van de zorgvolmacht mogelijk?

Het wettelijk regime omtrent de buitengerechtelijke bescherming was vroeger enkel van toepassing op zorgvolmachten die betrekking hadden op het vermogen. Voor volmachten betreffende de persoonsgebonden aangelegenheden diende andere bijzondere wetgeving geraadpleegd te worden.

Sinds kort werd het toepassingsgebied van buitengerechtelijke bescherming uitgebreid. Op heden kan in de zorgvolmacht ook worden opgenomen wie uw medische vertegenwoordiger zal zijn. De bijzondere wetgeving dient wel nog steeds geraadpleegd worden. Er kan o.a. worden bepaald wie zal beslissen over de overplaatsing naar het rusthuis,… De zorgvolmacht kan bijgevolg voortaan dienen als alomvattende regeling bij handelingsonbekwaamheid.

Indien de lastgeving niet door de notaris werd opgesteld maar gewoon door de partijen dan aanvaardt men dat het verzoek tot registratie kan uitgaan van de beschermde persoon. Er zal een eensluidend verklaard afschrift van de overeenkomst worden neergelegd ter griffie van het vredegerecht van de verblijfplaats van de lastgever en subsidiair van zijn woonplaats.

Indien hierover verder vragen, aarzel niet om ons hieromtrent te contacteren.

© 2023 D&V Bedrijfsadviseurs I site onderhouden door Trivali